CERATTA CERATTA

Boyları 1,5 metreyi, ağırlıkları 150 kiloyu bulabilen bu sevimli hayvanlar, normal yaşamlarında tüm dünya denizlerini dolaşıyorlar. ODTÜ'nün Dalyan'da 3 yıl süren çalışmaları sırasında markalanan bir dişinin Meksika Körfezi'nde balıkçıların ağına takılarak yaşamını yitirdiği haberi Dalyan'a kadar geldi. Bu sevimli yaratıklar yosun ve balık yiyerek besleniyorlar. Normalde 2-3 yılda bir İztuzu Kumsalı'na pin-pon topuna benzer 100 civarında yumurta bırakıyorlar. İşin ilginç yanı ergin dişiler, oritasyon adı verilen bir içgüdüyle yumurtalarını sadece kendilerinin dünyaya geldiği kumsala bırakıyor. Asla başka bir kumsala çıkmıyor.

Yumurtlama da oldukça ilginç. Ana kaplumbağa kumsalda arka ayaklarını kullanarak çeşitli çukurlar açıyor. (Belki yumurtaların hangi çukurda olduğunun belli olmaması için, belki de nem oranını kontrol ederek en uygun yeri seçiyor) Yumurtlama süresi saatlerce sürüyor ve bu sırada anne kaplumbağa çok zorlandığı için sürekli gözyaşı döküyor.

YAŞAMA ŞANSLARI ÇOK AZ

Bırakılan bu yumurtaların pek çok doğal düşmanı var. En önemlisi tilkiler, sansarlar. Bunlar koklayarak yumurtaların yerini kolayca bulup yiyebiliyor.

Yumurtadan çıkan yavruların bazıları, denize ulaşamadan yolunu şaşırıp susuzluktan ölüyor. Kumsalda ölen yavrular ile denize ulaşabilenlerin büyük bölümü de yengeçlere, kuşlara ve balıklara yem oluyor. Uzmanlar, her yüz yumurtadan 1-2'sinin yaşamasının bu hayvanın neslini sürdürmesini sağlayacağını söylüyorlar.

Bu hayvanların soyunun neden tükenme tehlikesiyle karşı karşıya kaldığını merak edebilirsiniz. Bunun başlıca nedeni, etini İtalyanların, Fransızların ve uzakdoğu ülkelerinde yaşayanların yemesi. Bir diğer neden ise balıkçı ağlarına takılarak ölmeleri.

nesli tükenen hayvanlar

Meksikalı yürüyen balık














Ördek kurbağası















Kagu

Honduraslı Hayalet Yarasası

Ebe kurbağası

dev komodo ejderi

Çizgili tavşan

cam kurbağa

nesli tükenen canlılar

çift hörgüçlü deve






























Solenodon cubanus

Pembe Pandalar

Pandalar ilk doğum anlarında tüysüz olarak pespembe doğarlar. Ancak büyüdükçe başkalaşır ve siyah-beyaz görünümler alırlar.

NESLİ TÜKENME TEHLİKESİ YAŞAYAN HAYVANLAR

Kutup Ayısı: Kuzey Kutup bölgesinde yaşayan ve kalın kürkü ile soğuktan korunabilen, ak tüyleri sayesinde avından saklanabilen bir canlıdır. Yaşadığı ortama oldukça iyi uyum sağlamıştır. Kutup ayıları, yaşamakta olan en aka kara etoburlarıdır. Karada, denizde, buzda avlanabilir ve fokla, balıkla beslenir. Diğer ayılardan farklı olarak kış uykusuna yatmazlar. Her yönüyle ayrı bir ehemniyet taşıyan bu canlılar küresel ısınmadan çok olumsuz etkilenmekte ve hızla nesilleri tükenmektedir.
Vatoz: Köpekbalığı ailesinden olan bu tür de neslinin tükenme tehlikesi had safhada olan türlerden biri. Genelde 1m boylarında ve 40kilo civarında ağırlığa sahiptir. Kabuklular ve ufak balıklarla beslenen vatozun eti de oldukça lezzetli. Tabiki avlanması da neslini olumsuz etkilemekte. Bahar ve yaz aylarında sahile yanaşarak üreme yapan bir canlıdır.
Türkiye’de;

Akdeniz Foku: Dünyada bile 200-300tane kaldığı bilinen bu canlılardan Türkiye’de 50civarında bulunmakta ve Akdeniz Foku, neslinin tükenme riski en yüksek olan canlı konumunda. Bu foklar, kimsenin ulaşamayacağı sessiz yerlerde, mağara ve kovuklara sahip kayalıkları tercih ederler ve bu nedenle Türkiye onlar için ideal yaşam yerlerindendir. Ancak yaşam alanlarının inşaat gibi nedenlerle ellerinden alınması, turistik amaçlı kullanılması, kasten öldürülmesi ve çevre kirliliği nesillerini hızla tüketmekte.
Kelaynak: Dünyada sadece 500adet bulunan bu hayvanlar, doğal yaşam alanlarını tercih ederler ancak ülkemizde hata tarım sonucunda sulak alanların kuruması ve böcekleri önlemek için kullanılan zirai ilaçlar kelaynakları olumsuz etkilemiş ve neslinin tükenmesi tehlikesini doğurmuştur.

Türkiye’de Nesli Tükenen Diğer Canlılar:

Sırtlan, büyük etoburlar, Anadolu parsı, kelaynak, toy, deniz kaplumbağaları, yırtıcı kuşlar, iç su balıkları, Türkiye’nin orkideleri, Datça hurması, mısır meyve yarasası kelebekler, yunuslar başlıklı yazılarla Anadolu da yaşam alanlarının yok olması nedeniyle nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olan canlı türleri ele alınıyor. Anadolu’nun çok daha yüksek sayıda tehlike altındaki türü bir arada barındıran alanları kırmızı Boşluk olarak adlandırılıyor ve bu alanlar harita üzerinde gösteriliyor.
Nesli tükenen memeliler arasında, özellikle kaplan, panter, aslan, Asya fili, yaban öküzü ve çıta, başı çekiyor. Türkiye’de kaplan türü hakkında son kayıt, 1970′de Hakkâri Uludere’deki avlama sonrasında tutuldu. Anadolu’da İ.Ö. 51 yılından beri yaşadığı bilinen parsla ilgili 1946′da İzmir’de kayda alınan fotoğraf, son örnek oldu.
Anadolu’nun Batı, Orta, Güney ve Güneydoğu bölgelerinde 12. yüzyılın sonuna kadar yaşadığı bilinen aslan ise en son 19. yüzyılın ikinci yarısında görüldü.
Asya fili ve yaban öküzü, Anadolu’da, İ.Ö 1. yüzyıl başlarına kadar yaşadı. Güneydoğu Anadolu’da yaşayan çita ise 19. yüzyıldan sonra görülmedi.